Tedarik Zincirinde İş Birliğinin Önemi
Tedarik zinciri yönetiminde başarılı olmak için, zincirin her adımında bir saat çalışması düzeni gibi ortak çalışma gerekmektedir. Tedarik zincirinde hammaddeden ürünün tüketildiği son noktaya, hatta yeni kavramlarda atıkların geri dönüşüne kadar olan tüm sürecin planlanması, kontrol edilmesi ve ölçülmesi gerekmektedir. Bu ölçümler, bize yapmakta olduğumuz işleri daha kolay, daha verimli, daha hızlı, daha hatasız ve daha az maliyetli gerçekleştirmemize olanak verecektir. Bu süreç içinde yapılacak şey, bir dişli çark sistemi gibi, zincir içindeki birbirine malzeme veren, bilgi alan her iki tarafında stratejik iş birliği anlaşmalarıyla birlikte çalışmalarıdır.
İş birliği çalışması tedarikçi – ana firma ve ana firma – satıcı arasında olan her türlü işlemin, bir kontrata bağlanması ve bu kontratın adının stratejik iş birliği anlaşması olarak konmasıyla başlar. Artık ilişki, bir alıcı satıcı ilişkisi olmayıp birlikte yaşayabilmek için işbirliği ilişkisine bağlanacaktır.
İşbirliği için yapılacak çalışmalar ve gereksinmeler şunlardır;
Taraflar arasında Bilgi Paylaşımı kurulmalıdır. Bu firmaların iş ilişkileri ile ilgili her türlü bilgiyi, gelecek planlarını, mevcut planları ve uygulama prosedürlerini tedarik zinciri ortaklarıyla doğru, eksiksiz ve zamanında paylaşması demektir.
İkinci uygulama kararların ortak verilmesidir. Tedarik zinciri ortaklarının bütçeleme, tedarik zinciri planlama ve tedarik zinciri faydalarını optimize etmek amacıyla operasyonlardaki kararları birlikte görüşerek vermeleridir.
Zaman içinde her iki tarafın da anında ulaşabileceği Ortak bilgi oluşturma işlemi sağlanacaktır. Tedarik zinciri oyuncularının birlikte çalışarak pazardan gelen talepleri ve rekabet ortamının gerektirdiği bilgiyi ortak kullanma ve daha iyi değerlendirilmesi demektir.
İşbirliğine dayalı ortak yürütme, tedarik zinciri işlemlerini iş birliği içinde yürütmesi demektir. Tedarikçiler, sözleşmeye göre doğru miktarda malzemenin, doğru zamanda, doğru şekilde, doğru yolla, doğru fiyata teslim edilmesini sağlamak için firmayla birlikte çalışacaktır. Satın alma siparişinin başlangıcından teslimata kadar olan süreç, doğru ve verimli uygulama için, her aşamada görünür olacaktır.
Tedarik zinciri içinde ARGE, Ürün geliştirme ve İnovasyon çalışması da yapılmalıdır. Tedarik zinciri oyuncuları gerekirse, zincirdeki diğer oyuncuların da katılmasıyla işbirliği yapabileceği, birlikte oluşturabileceği ve birlikte ARGE, Ürün geliştirme ve İnovasyon komiteleri kurmalıdır.
Merkezi olmayan yani merkezden yönetilmeyen parçalı tedarik zincirinin bütünleşik tedarik zinciri ile neredeyse veya tamamen aynı şekilde davranması için zincir üzerinde yaratılan artı değer bir sözleşme ile paylaşılmalıdır. Böylece zincir üzerinde yaratılan her katma değerin nasıl paylaşılacağı yazılı olarak belirlenmelidir.
Kaynak desteği zincir içindeki oyuncuların işlerini geliştirmeleri, yeni yetkinliklerinden ve varlıklardan yararlanma ve tedarik zinciri ortaklarıyla birlikte yatırım yapması demektir. Zincire değer katacak her yatırımın desteklenmesi anlamına gelmektedir.
Tedarik zincirinde iş birliği yapılması sadece bir iyi niyet olarak kalmamalıdır. İş birliği ile ilgili olarak şirketler, aralarındaki uygulayacakları kontratları bu anlayışla hazırlamalıdır. Kontrata iş birliğinin gerektirdiği süreçlerin işlenmesi, süreçlerin nasıl takip edileceğinin belirlenmesi, aktivitelerin nasıl ölçüleceği, KPI’ların belirlenmesi de işlenmelidir. Bütün bu çalışmaların yapılması için, süreçlerin dijital olarak kayıt altına alınması şarttır. Şirketler iç süreçlerinin yönetilmesi için ERP, TMS, WMS, CRM gibi farklı programlar kullanmaktadır. Genellikle birbirinden bağımsız olarak kullanılan bu programların şirket içinde birbirleri ile iletişim kuran programlar haline gelmesi şarttır, ancak yeterli değildir. Bilginin kesildiği, yazılımlar arasındaki transferlerin yapılamadığı veya zor sağlandığı bir ortamda, bilginin tedarik zinciri oyuncuları arasında anlaşılır bilgi olarak kullanımı mümkün değildir. Yapılacak iş, önce her kurumun kendi içinde dijital dönüşümü sağlaması, yazılımlarını konuşturmaları, eksik yazılımlar varsa temin etmeleri ve sonunda kurumsal bilgi haline gelen değerlerin tedarikçi veya satıcı ile paylaşılacak formata getirilmesi gelmektedir. Bu da bir platform üzerinden yine dijital dönüşümün sağlanarak paylaşılması anlamına gelmektedir.
Şirketlerimizin uzun dönem performanslarını arttırmaları için iş birliğini benimsemeleri, bunun gerektirdiği yazılım eksikliklerini tamamlamaları, kurum içi dijital dönüşümü sağlamaları ve toplam zincirin tek kurum gibi çalışması için toplan dijital dönüşümü sağlamaları şarttır. Yarın bunlara mecbur kalacağız. Bugün yarından daha erkendir.
Atilla Yıldıztekin
Tedarik Zinciri ve Lojistik yönetimi Danışmanı
Tel: 0. 532 215 6818
